Umore Azoka eta Artekalek azokaren esparruan antolatutako Jardunaldi Profesionalak amaituta, une bat hartu dugu 25. edizio honetan gertatutakoaren balantzea eta laburpena egiteko.
Saritutako konpainiekin hasiko gara:
(Iturria: Umore Azoka)
Publikoak KOMOREBIren ‘Argilunak’ lanari eman dio euskarazko ikuskizun onenaren saria. Sari bikoitza irabazi du. 700 boto baino gehiago jaso dira eta boto gehien jaso dituen ikuskizuna aipatutakoa izan da.
Epaimahaiak BI Aipamen Berezi ematea erabaki du; lehena KOMOREBIren ‘Argilunak’ lanarentzat. Kasu honetan, epaimahaiak ‘euskal kulturaren sustraiak jasotzen dituen proposamen hipnotiko baten garaikidetasuna’ nabarmendu du. Bere irmotasun plastikoa, dantzako exekuzioa eta eszenaratze berritzailea dantza garaikidea publiko ezberdin batengana hurbiltzen duten elementuak dira’.
2025eko Epaimahaiaren bigarren Aipamen Berezia Zanguango konpainiaren ‘Munduko ikuskizunik txarrena… oraingoz’ ikuskizunarentzat izan da. Epaimahaikideek nabarmendu dute ‘titulu batek ez diola inoiz hain justizia gutxi egin ikuskizun bati’, eta gaineratu dute ‘Zanguangok puntu eta jarraipen bat eskaintzen duela kale antzerkiaren sorkuntza eszenikoan ibilbide berezi eta adimentsu batean. Umorearen bidez, ikusleei gai garrantzitsuei buruz hausnartzeko gonbita egiten die, irribarrea galdu gabe’.
2025eko Euskadiko Ikuskizun Onenaren Saria Zirkozaurreren ‘Ardatzak’ lanarentzat izan da. Epaimahaiak ikuskizuna nabarmendu du ‘konplexutasun teknikoan hazten ari den zirkuko bi artistaren bizipenen aurkezpen zintzoa’ delako, eta gaineratu dute ‘oso dramaturgia landua duela, inspiratzen dituen sormen eta arte prozesua edertasun handiz islatzeko gai dena’.
2025eko Munduko Ikuskizun Onenaren Saria ManoaMano taldearen proposamenari eman zaio: ‘Noso3′. Epaimahaiaren hitzetan, ‘edertasun sofistikatuko eta zirkuko teknika bikaineko ikuskizun bat eskaintzeagatik; bi artista bikainen poesiak, harridurak eta konplexutasunak gozamena eta sentsibilitate mota guztiak eskatzen dituen garapen artistiko batekin’.
Zorionak konpainia irabazle guztiei.
Baina hauek ez dira edizio honetan saritutako pertsona bakarrak izan. Umore Azokak Umore Azoka 2025 aipamen berezia Amagoia Garaizabal Artekaleko lehendakariari eman dio, kaleko arteen sektorea profesionalizatzeko eta ikusarazteko konpromisoagatik. Keinu horrek bere ibilbidea eta Euskadiko kaleetan hain presente dagoen esparru artistiko hori bultzatzeko etengabeko dedikazioa aitortzen ditu. Zorionak lehendakari!
ARTEKALE GUNEA, Kultur Leioako erakusketa aretoan kokatua, programatutako hitzaldi eta topaketetarako ez ezik, 3 egunez bat egiteko, kafe bat hartzeko (Baqueri esker), lan egiteko, mugikorra kargatzeko edo atseden hartzera etzateko lekua ere izan zda. Topagune egokia programazio eta jarduera profesionalak geldialdia egiteko aukera ematen digun tarteetarako. Gune hau urtero eraikitzen da Artekale eta EZEko boluntarioen lanari eta Leioako Udaleko Kultura Arloaren lagapenari esker.
Artekale eta Umore Azokaren arteko lankidetza funtsezkoa da Euskal Herriko kaleko arteek, programazioak eta horiek aurre egin beharreko erronka berriek hausnarketarako gune bat izan dezaten, eta, horrela, modu onuragarrian eboluzionatzen jarraitu ahal izan dezaten.
BITAKORA KOADERNOA
OSTEGUNA 15
Goizean, Artekaleko kide eta SAREA sareko programatzaile diren 21 konpainia PLAZARATU topaketan elkartu gara. Topaketaren helburua euskal konpainien prozesu artistikoak lehen eskutik ezagutaraztea da. Azokara izena eman duen edonor joan daiteke jarduera honetara ikusle gisa, eta aurten hainbat izan dira gurekin egon direnak, publiko orokorrak euskal eszenara iristen dena ezagutzeko duen interesaren isla, nahiz eta PLAZARATU hain goiz egiten den. Guztira 80 izan ziren parte-hartzaileak.
Jarduera hasteko, Open Kale Ikus-entzuleak aurkeztu dute Pedro Ormazabalek eta Amagoia Garaizabalek, bitartekaritza kaleko arteetara hurbildu nahi duen proiektu bat, Open Kale sarea bera osatzen duten jaialdien eskutik, tailer, ikuskizun osteko hitzaldi eta baterako sorkuntzarako espazioekin.
Eguerdian Artekalek ongietorri luntxa eskaintzen die Umore Azokara iristen diren pertsonei, Plazaratu ekimenean parte hartzen dutenei eta arratsaldeko jarduerara hurbiltzen direnei. Aurrez aurre egoteko eta izotza apurtzeko modua da, azoken berezko erritmo frenetikoa hasi aurretik.
Kafea amaitu eta ‘Euskara kaleko arteen programazioan: errealitateak eta erronkak lurraldez lurralde ‘MAHAI-INGURURAKO tartea prestatu dugu, Euskarak kaleko arteen programazioan leku handiagoa lortzeko zailtasunez eta erronkez solasean aritu dira Miren Tirapu Leitzako programatzailea eta Xabi Paya Getxoko kultura zuzendaria, Ane Zabala kazetari eta antzerkigileak gidatuta, giro ezin hobean. Beste urrats bat euskararen aldeko bidean.
Eta 18:00etan azoka hasten da, Leioako txokoetatik Kaleko Arteez gozatzera goaz.
OSTIRALA 16
Jardunaldia Umoremeetingekin hasiko da. Gune horretan, jardueran izena eman duten artistek beren proiektuak aurkez ditzakete tokiko, estatuko edo nazioarteko programatzaileen mahaien aurrean. 5 minutuan, konpainiek beren proiektua aurkezten dute, hainbat programazio espazioren aurrean. Mahaietan programazioaren arduradun diren 5-10 pertsona daude, eta mahai bakoitzak ezaugarri espezifiko batzuk betetzen ditu (Euskadiko Udalak, Estatuko Udalak, Euskal Herriko Jaialdiak, Jaialdi Nazionalak eta Nazioarteko Jaialdiak). Bi egunetan (ostiralean eta larunbatean) 65 hitzordu eman zaizkie konpainiei.
Artekale Gunean 12:00etan hasi ginen nazioarteko hainbat proiektu aurkezten bere zuzendari artistikoen eskutik: Kaleko arteen ekosistema Galesen (Zoe Munn), Ciurcuito SESC, jasangarritasunaren adibide bat (Cristina Papa Angiolucci) eta Kaleko Arteak Iparraldean (Aurelie Pousset). Jarduerak 60 lagun baino gehiago bildu ditu.
Goiza amaitzeko, jaialdien nazioarteko mapa bat marraztu dugu, gonbidatuen aurkezpenetatik abiatuta, non jaialdi bakoitza ulertzeko alderdi garrantzitsuak islatzen diren, hala nola datak, lekua, diziplinak, nola aplikatu eta jaialdiaren kontaktua.
Mapa ikusgai egon da egun guztietan, ARTEKALE GUNEAn kontsultatzeko.
Aurtengo edizioan, Espainiako Kultura Nazioartekotzeko AC/E Programari esker (PICE), Festival Internazionale di Circo Teatro Battiti (Italia), Festival Asti Teatro (Italia), Valdemone Festival Pollina (Italia), (Italia) Festival Terminal (Italia), Tutti matti per Colorno (Italia), Muga Gabe Jaialdia (Iparralde), Haraka international contemporary dance festival (Maroko), Greenman Festival (Gales), SESC zirkuitua (Brasil), Antzerkiaren Maiatza (Iparralde) izan dira gonbidatutako jaialdiak.
Nazioarteko beste gonbidatu batzuk: DirezioniAltre Festival (Italia), Outdoor Artes Italia (Italia), Out There Arts (Erresuma Batua)
14:00etan amaituko dugu, sari banaketara igotzeko eta Pinosolo parkean bazkari herrikoian parte hartzekogaraiz: taloak eta arkumea eguzkitan. Kafea Artekale espazioan hartu dugu.
LARUNBATA 17
Larunbatean, Umoremeetingen ondoren, Marta C. Dehesaren ‘Artistaren estatutua – Egungo unearen argazkia eta jarraitu beharreko urratsak ‘hitzaldia izan da. Martak denok gure zalantzekin parte hartzea lortu zuen, hitzaldia aholkularitza inprobisatu moduko bat bihurtuz.
PATEACOLOren aurkezpenarekin jarraituko dugu. PATEAk (Artes de Calle Asociados) sortutako tresna bat da, erakunde kontratatzaileek check-list moduko bat izan dezaten gidari, eta, horrela, kalean jarduerak programatzeko orduan xehetasunik ahazten ez zaiela ziurtatzen dugu, ikuskizunetatik hasi eta kirol ekitaldietara. Gainera, kudeaketa eta antolaketa eraginkor eta segururako galderak eta aholkuak ematen ditu. Gida hemen aurki dezakezu
Eta BASQUE STREET ARTS ITALIAri, Italia eta Euskal Herriaren arteko akordioari, heldu zaio txanda. Proiektua 4 edo 5 urtez garatuko da. Amagoia Garaizabal Artekaleko ordezkari gisa, Eleonora Ariolfo Outdoor Arts Italiako zuzendari gisa, Zuriñe Cuesta (Umore Azoka) eta Leonora Parrella (Direzzione Altre Festival) proiektuan parte hartu duten lehen jaialdi gisa, eta Ana López Eusko Jaurlaritzako Kultura Sustatzeko zuzendari gisa. Ekitaldia akordioa sinatuta amaitzen da.
Eta goiza vermouth profesional batekin amaituko dugu, azokan izena eman duten profesionalak deitzeko eta topaguneak sortzeko beste aitzakia batekin. Gainera, ospakizunetan gaude, Umore Azokak 25 urte bete ditu eta kandelak bota behar dira. 70 lagunek zorionak zuri abestu diogu aurten azokari.
Arratsaldean, Jardunaldi Profesionalek Kaleko Arteei buruzko hitzaldi batekin jarraituko dute, ‘Demosle una vuelta a las calles’ izenburupean, Col.lectiu Güilisek dinamizatuta.
Topaketa praktiko honek hausnarketara gonbidatzen gaitu eta ohituta gauden hitzaldiaren egitura hausten du. Ibilbide bat hasiko dugu Kultur Etxearen inguruan, ‘Hitzaldi ibiltariak’ mugiaraziko gaitu… Col.lectiu Güilisek inor ez ezkutatzea lortzen du, denok eztabaidan parte hartzea eta elkarrengandik ikastea.
IGANDEA 18
Igandean azokak jarraitzen du, baina batez ere Leioako herriarentzat da, profesionalentzat irteera eguna da. Eta Artekaleko bazkideentzat Artekale Guneko bilketa egunean, Kaleko Arteetako militanteak biltzen aritzen gara, eta kutxak egiten ditugun bitartean, palmarearen zain egoten gara eta agur esaten diogu arrakastatsua izan den edizio bati.
Hurrengo topaketara arte gordeta geratzen dira kafe-makinak, azokan zehar jaten ematen diguten mahai-zapiak, gure gailu elektronikoak elikatzen dituzten erregeletak, elkartearen txapa berriak, atsedenerako moketak eta puffak, azokan dauden konpainia guztien programak eta postalak, koloretako errotuladore pila bat, karrozari zintak, eta Azokan bizitako une bakoitzeko argazki sorta eder bat.
